Trek

Deze zomer was ik een bevoorrechte getuige van de “Grote Trek van de Gnoes”. Deze trektocht, ook bekend als the Great Migration bij National Geographic , speelt zich jaarlijks af tussen de reservaten van Serengeti in Tanzania en Masai Mara in Kenia. Méér dan 1 miljoen wildebeesten verhuist dan van de droge, afgegrazen vlaktes naar de verse, voedselrijke gebieden en duldt daarbij het gezelschap van duizenden zebra’s en Thomson- en Grantgazellen. De tocht is evenwel niet zonder risico’s want de gnoes moeten de soms kolkende rivieren Mara, Talek en Sandriver met hun steile oevers oversteken. Bovendien liggen roofdieren en -vogels voortdurend op de uitkijk op zoek naar gemakkelijke prooien. Zij volgen immers de trek op de voet en storten zich op geïsoleerde of zwakke wildebeesten. Bij de oversteek van één van de rivieren zagen we enkele hongerige leeuwen op de loer liggen en een aanval op de kudde inzetten; in de rivier lagen enkele enorme Nijlkrokodillen te wachten om de karkassen van vertrappelde of bezweken dieren op te peuzelen. De oversteek loont evenwel want aan de overkant is het gras veel groener en hoger. Daar blijven ze dan ook grazen tot in november om dan weer naar de Serengetivlakte af te zakken waar ze zich kunnen voeden met het nieuwe gras en kunnen jongen. De kalveren krijgen daar de tijd om kracht te verwerven om vanaf mei-juni op hun beurt de grote tocht mee aan te vatten

Kunnen wij iets leren van de gnoes? Ik geef toe dat ze een lage aaibaarheidsfactor hebben en klaarblijkelijk niet op de eerste rij stonden bij de schepping maar dat mag ons toch de vraag niet doen ontwijken! Ik zie dat we ons soms minder slim dan de wilde beesten gedragen op de arbeidsmarkt… We zien immers op de Vlaamse arbeidsmarkt al lang met z’n allen met de vergrijzing en de toenemende kwalitatieve mismatches een droogte aankomen. Desondanks blijven we zoals sommige springbokken tegen mekaar vechten voor de laatste sprietjes gras…  We werpen ons immers vanuit human resources op de overblijvende sprietjes op de arbeidsmarkt:  de witte raven, de vaste loopbaan, het uitgedroogde rivierbekken van de jobzekerheid en de verworven rechten, …

De moed ontbreekt ons om zoals de gnoes enkele wilde rivieren over te steken. Die oversteek ontsluit nochtans de toegang tot een talentrijke arbeidsmarkt met zijn groene grasvlakte van duurzame, leuke loopbanen… En ja, wellicht zijn er hier risico’s aan verbonden maar dat betekent toch niet dat we stil moeten blijven staan op de uitgedroogde kant noch dat we de risico’s weerloos moeten aanvaarden… Het is geen survival of the fittest waarbij we jonge, inactieve of zieke talenten moeten opgeven en achterlaten… Dat doen de gnoes trouwens ook niet… Toen de leeuwen in ons bijzijn al brullend de aanval openden op enkele jonge wildebeesten sprongen de volwassen mannetjesgnoes onmiddellijk in de bres en schermden ze de jonge dieren af. Ze willen immers de oversteek samen maken…

Hopelijk hebben de gnoes jullie trek gegeven om ook op de arbeidsmarkt de grote oversteek te maken. Inspiratie nodig? Lees dan “Travailler Pour Soi” van Dennis Pennel, “Mijn Werk. Maatwerk” van David Ducheyne en Frank Vander Sijpe of mijn boek “Werk Aan Werk”. Als we willen kunnen we samen de migratiebeweging maken naar de transitionele arbeidsmarkt met de focus op duurzame loopbanen.

Fons Leroy
Gedelegeerd Bestuurder
VDAB